Nâng cao kiến thức phối hợp, cung cấp thông tin trợ giúp pháp lý

Hội nghị có sự tham dự của đại diện các cơ quan công an, tòa án, viện kiểm sát nhân dân trên địa bàn tỉnh Nghệ An; người tiến hành tố tụng; trợ giúp viên pháp lý, người tập sự trợ giúp pháp lý của Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh Nghệ An; Luật sư thuộc tổ chức đăng ký tham gia thực hiện trợ giúp pháp lý và luật sư ký hợp đồng thực hiện trợ giúp pháp lý; cán bộ cấp xã phụ trách công tác tư pháp.

Hội nghị được nghe giảng viên trình bày về các kỹ năng cần thiết trong quá trình phối hợp, nhận diện và cung cấp thông tin trợ giúp pháp lý bao gồm những nội dung trọng tâm như trách nhiệm của các cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng và các cán bộ cấp xã trong việc giải thích, hướng dẫn các đối tượng thuộc diện được trợ giúp pháp lý tiếp cận với dịch vụ trợ giúp pháp lý; đồng thời cũng thông tin các nội dung liên quan cơ chế phối hợp giữa các cơ quan với Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước.

TS, luật sư Nguyễn Văn Điệp, nguyên Phó Giám đốc Học viện Tòa án, với kinh nghiệm thực tiễn phong phú, đã chia sẻ nhiều kiến thức bổ ích, dễ áp dụng. Theo đó, việc cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác và kịp thời giữa Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước và các cơ quan tiến hành tố tụng có ý nghĩa quyết định trong việc bảo đảm quyền được trợ giúp pháp lý của người dân, đồng thời góp phần hỗ trợ hoạt động điều tra, truy tố, xét xử được thực hiện đúng quy định pháp luật. Mỗi người tiến hành tố tụng, mỗi cán bộ tư pháp cấp xã phải nắm rõ quy trình để bảo đảm không bỏ sót đối tượng thuộc diện được trợ giúp pháp lý, không để xảy ra tình trạng người được trợ giúp pháp lý khi có yêu cầu trợ giúp pháp lý không được thụ hưởng dịch vụ trợ giúp pháp lý.

Quy trình thông báo, hướng dẫn và chuyển gửi thông tin giữa các cơ quan tiến hành tố tụng với Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước là nội dung được các đại biểu đặc biệt quan tâm, vì liên quan trực tiếp đến tiếp nhận yêu cầu và xử lý vụ việc có liên quan. TS, luật sư Nguyễn Văn Điệp đã phân tích từng bước trong quy trình, nêu rõ các trường hợp cần thông báo ngay, các trường hợp cần xác minh thêm và các trường hợp phải chuyển gửi trực tiếp. Qua đó, các đại biểu hiểu rõ hơn trách nhiệm của mình cũng như các căn cứ pháp luật có liên quan.

Hội nghị đã dành phần lớn thời lượng cho việc thảo luận, trao đổi thực tiễn. Giảng viên đưa ra nhiều tình huống từ các vụ án đã từng xảy ra, bao gồm các tình huống trong tố tụng hình sự, dân sự, hành chính. Một số đại biểu thuộc lực lượng công an cấp xã cũng chia sẻ về khó khăn trong quá trình phát hiện đối tượng được trợ giúp pháp lý khi tiếp nhận tin báo, bắt giữ người hoặc lập hồ sơ xử lý vi phạm hành chính. Theo đó, có nhiều trường hợp người dân không biết mình thuộc diện được trợ giúp pháp lý hoặc không chủ động đề nghị, dẫn đến việc cán bộ phải chủ động hỏi, xác minh hoặc giới thiệu dịch vụ trợ giúp pháp lý. Giảng viên và đại diện Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước tỉnh Nghệ An đã trao đổi và hướng dẫn cụ thể quy trình phối hợp trong các tình huống cụ thể mà đại biểu có trao đổi.

Hội nghị còn đề cập đến hiệu quả của việc xây dựng cơ chế phối hợp tốt giữa các cơ quan tiến hành tố tụng với Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước tại địa phương, góp phần giải quyết các vấn đề kịp thời và minh bạch, đồng thời giảm thiểu tình trạng khiếu nại, khiếu kiện kéo dài. Việc phối hợp tốt cũng góp phần tăng cường sự tin tưởng của người dân vào hệ thống tư pháp, đặc biệt đối với những nhóm đối tượng yếu thế - những người thường gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp cận pháp luật.

Sau buổi tập huấn, các đại biểu đã nắm bắt được đầy đủ hơn về quy trình phối hợp, kỹ năng cung cấp và tiếp nhận thông tin trợ giúp pháp lý giữa các cơ quan tiến hành tố tụng, các tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý và đội ngũ cán bộ công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Việc tăng cường kiến thức, kỹ năng và nâng cao nhận thức về vai trò của công tác trợ giúp pháp lý góp phần bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người dân, nhất là đối với người nghèo, người có công với cách mạng và các đối tượng yếu thế trong xã hội, đồng thời nâng cao hiệu quả hoạt động của các cơ quan tiến hành tố tụng, cơ quan thực hiện trợ giúp pháp lý tại địa phương.